Trầy xước giác mạc là tình trạng khi giác mạc của bạn có một vết cắt hoặc vết xước ngay trên bề mặt. Quá trình hình thành vết thương này thường diễn ra nhanh chóng, có thể khiến bạn cảm thấy đau, nhạy cảm với ánh sáng và chảy nước mắt. Vậy hãy cùng Hikari tìm hiểu về trầy xước giác mạc là gì, dấu hiệu và cách điều trị khi giác mạc bị trầy xước qua bài viết này nhé!
Nội Dung Chính
Trầy xước giác mạc là gì?
Trầy xước giác mạc là vết cào xước hoặc vết thương trên bề mặt giác mạc, lớp phủ trong suốt trên mắt của bạn.
Quá trình giác mạc bị trầy xước thường xảy ra nhanh chóng trước khi phản xạ giác mạc, cơ chế bảo vệ của mắt, có thể hoạt động.
Hầu hết các vết trầy xước giác mạc đều là vết thương nhẹ và bạn có thể hồi phục nhanh chóng.
Tuy nhiên, trong một vài trường hợp các vết thương này có thể khiến mắt của bạn đau, nhạy cảm với ánh sáng, chảy nước mắt hoặc nhiễm trùng mắt.
Dấu hiệu khi bị trầy xước giác mạc
Sau khi bị thương, tùy theo mức độ nghiêm trọng mà bạn có thể cảm nhận được cơn đau khác nhau, có thể từ nhẹ đến rất đau.
Tuy nhiên, nhìn chung, khi bị trầy xước giác mạc bạn sẽ gặp các dấu hiệu và triệu chứng như:
- Mắt bị cộm, cảm giác như có cát hoặc sạn trong mắt.
- Đau mắt, đặc biệt là khi bạn mở hoặc nhắm mắt.
- Thấy vết rách và đỏ trên giác mạc.
- Trở nên nhạy cảm với ánh sáng
- Mờ mắt, gây ảnh hưởng đến tầm nhìn.
- Chảy nước mắt.
- Sưng mí mắt
Nguyên nhân gây trầy xước giác mạc
Có nhiều nguyên nhân gây trầy xước giác mạc, chúng có xảy ra ở mọi độ tuổi và trong nhiều hoàn cảnh khác nhau.
Giác mạc của bạn bị trầy xước chủ yếu là do bị vật lạ rơi vào mắt khi đang làm việc hoặc đang sinh hoạt hằng ngày.
Những nguyên nhân có thể làm xước mắt của bạn bao gồm:
- Bụi, đất, cát hoặc cành cây.
- Những mảnh gỗ hoặc kim loại nhỏ.
- Cọ trang điểm hoặc dụng cụ trang điểm.
- Móng tay của bạn.
- Dụi mắt liên tục hoặc dùng lực quá mạnh.
- Không đeo kính bảo hộ khi tham gia các hoạt động thể chất.
- Mắt bị nhiễm trùng
- Không bảo vệ mắt sau khi phẫu thuật
Giác mạc của bạn cũng có thể bị tổn thương do kính áp tròng, nếu bạn:
- Đeo kính áp tròng khi mắt bị khô.
- Đeo kính áp tròng không vừa với mắt.
- Sử dụng quá nhiều lực để đeo lens hoặc tháo lens.
- Không vệ sinh mắt trước khi đeo lens, bụi bẩn nằm giữa giác mạc và lens có thể gây xước giác mạc.
Cách chuẩn đoán bệnh
Việc chuẩn đoán nên được thực hiện bởi các bác sĩ nhãn khoa có chuyên môn.
Trước khi điều trị, các bác sĩ sẽ hỏi bạn về tiền sử bệnh, các triệu chứng bạn đang gặp phải và bạn đang làm gì vào thời điểm mắt bạn bắt đầu cảm thấy khó chịu.
Sau đó, bạn sẽ được khám mắt toàn diện, bao gồm kiểm tra bằng sinh hiển vi cho phép bác sĩ quan sát mắt của bạn.
Bác sĩ có thể phải lật mí mắt của bạn từ trong ra ngoài nếu họ nghi ngờ bạn có vật lạ dưới mí mắt.
Bạn có thể sẽ được bác sĩ nhỏ thuốc nhuộm chuẩn đoán (fluorescein) lên mắt của bạn. Loại thuốc này sẽ phủ lên vết thương trên giác mạc, từ đó giúp bác sĩ dễ dàng tìm thấy các vết trầy xước.
Cách điều trị khi bị trầy xước giác mạc
Khi có dấu hiệu của trầy xước giác mạc, việc đầu tiên bạn nên làm là tránh dụi mắt và sử dụng nước sạch hoặc nước muối sinh lý để rửa mắt.
Nếu bạn có dị vật bên trong mắt, các bác sĩ có thể sử dụng tăm bông hoặc dụng cụ chuyên dụng để loại bỏ vật thể đó ra ngoài.
Bạn sẽ được gây tê tại chỗ bằng thuốc tra hoặc thuốc nhỏ mắt gây tê để không cảm thấy đau.
Nếu có dấu hiệu nhiễm trùng, bạn sẽ được các bác sĩ kê đơn thuốc nhỏ mắt kháng sinh hoặc thuốc mỡ.
Sau ba ngày, nếu tình trạng mắt bạn không có dấu hiệu được cải thiện, bạn nên thông báo cho bác sĩ nhãn khoa để có thể điều chỉnh phác đồ điều trị phù hợp.
Một số loại thuốc kháng sinh phổ biến khi điều trị trầy xước giác mạc, bao gồm:
- Thuốc mỡ tra mắt Erythromycin.
- Thuốc nhỏ mắt kháng sinh Ciprofloxacin
- Thuốc nhỏ mắt kháng sinh Moxifloxacin.
Khi vết xước rất nhỏ, bạn có thể sẽ không cần dùng thuốc giảm đau. Nhưng nếu có, các bác sĩ sẽ khuyên bạn nên dùng thuốc chống viêm không steroid không kê đơn.
Trong một vài trường hợp khác, bạn có thể sẽ được kê toa sử dụng các loại thuốc mỡ tra mắt hoặc thuốc nhỏ mắt giảm đau.
Mắt của bạn sẽ được băng lại bằng băng gạc hoặc miếng che mắt để hạn chế chớp mắt hoặc bạn sẽ được đeo loại kính áp tròng đặc biệt để giúp mắt khỏi đau và làm nhanh lành giác mạc.
Trong khi điều trị mắt, bạn cần lưu ý:
- Không nên dụi mắt.
- Không đeo kính áp tròng cho đến khi có sự chỉ định của bác sĩ.
- Đeo kính râm để giảm bớt sự khó chịu do ánh nắng mặt trời gây ra.
Tùy theo mức độ nghiêm trọng của vết thương mà thời gian hồi phục sẽ khác nhau. Nếu giác mạc chỉ có một vết xước nhỏ thì bạn chỉ cần 1 đến 3 ngày để hồi phục, vết xước lớn hơn cần khoảng 1 tuần để lành lại.
Những vết thương sâu có thể gây nhiễm trùng, sẹo và những vấn đề về thị lực khác nếu bạn không chăm sóc mắt cẩn thận.
Cách phòng ngừa trầy xước giác mạc
Sử dụng kính bảo hộ
Để có thể phòng ngừa giác mạc bị trầy xước, bạn nên đeo kính bảo hộ khi:
- Làm việc với hóa chất.
- Làm những công việc ngoài trời như cắt cỏ, cắt bụi cây.
- Tham gia các bộ môn thể thao tiếp xúc đến bóng như bóng chày hoặc tennis.
- Sử dụng các loại máy móc như máy mài, máy khoan, máy chà nhám và thiết bị hàn.
- Làm công việc sửa chữa như thợ mộc hoặc thợ sơn.
Đeo lens đúng cách
Bạn có thể giảm nguy cơ trầy xước giác mạc khi đeo kính áp tròng bằng cách:
- Làm sạch và khử trùng lens của bạn.
- Không đeo kính áp tròng lâu hơn thời gian khuyến nghị.
- Không đeo kính áp tròng khi mắt bạn đang rất khô.
- Luôn dùng thuốc nhỏ mắt trước khi đeo.
- Không tác động lực quá mạnh lên mắt khi đeo lens hoặc tháo lens.
Ngoài ra, bạn cũng nên lưu ý khi trang điểm vùng mắt và cắt ngắn móng tay để hạn chế làm tổn thương giác mạc.
Bạn nên làm gì khi giác mạc bị xước?
Nếu giác mạc có dấu hiệu bị trầy xước, bạn hãy rửa mắt với nước sạch hoặc nước muối sinh lý.
Không nên dụi mắt, mà thay vào đó, bạn hãy thử chớp mắt nhẹ nhàng hoặc nhắm mắt hoàn toàn.
Bạn có thể thử kéo mí mắt trên lên để chảy nước mắt, việc này sẽ giúp bất kỳ mảnh bụi hoặc loại hạt nào khác bị đẩy ra khỏi mắt bạn.
Sau 24 giờ, nếu mắt bạn không thấy khá hơn sau khi đã áp dụng những cách trên, bạn cần liên hệ tới cơ sở ý tế gần nhất để được thăm khám và chuẩn đoán.
Trầy xước giác mạc có thể là một chấn thương nhẹ nhưng nếu không được chăm sóc và điều trị đúng cách, chúng có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như nhiễm trùng hoặc để lại sẹo trên giác mạc, ảnh hưởng lâu dài đến thị lực. Nếu bạn nghi ngờ mình bị trầy xước giác mạc, hãy thử các cách sơ cứu trước, sau đó liên hệ tới các bác sĩ nhãn khoa để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Nguồn tham khảo bài viết:
- 2024. Corneal Abrasion: Symptoms, Treatment & Prevention. https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/14423-corneal-abrasion#diagnosis-and-tests
- 2024. Corneal Abrasion: Healing Time, Treatment, Causes, and More. https://www.webmd.com/eye-health/corneal-abrasions.
- 2024. Eye Emergencies: Types, Symptoms, and Prevention. https://www.healthline.com/health/eye-emergencies.
