Phẫu thuật cườm nước (Glaucoma) – Các phương pháp phổ biến

Glaucoma là căn bệnh có thể làm hỏng dây thần kinh thị giác và ảnh hưởng thị lực của mắt. Phẫu thuật có thể là một lựa chọn để giảm áp lực trong mắt và bạn có thể ngừng hoặc giảm số lượng thuốc dùng. Hãy cùng Hikari theo dõi bài viết dưới đây để có cái nhìn tổng quan nhất về các phương pháp phẫu thuật Glaucoma, các bước chi tiết trong quá trình phẫu thuật và những lưu ý cần biết sau khi phẫu thuật nhé!

Bệnh cườm nước (Glaucoma) là gì?

Glaucoma hay còn được gọi là bệnh cườm nước, là một nhóm bệnh về mắt gây ảnh hưởng đến dây thần kinh thị giác.

Bệnh thường ảnh hưởng đến thị lực ngoại vi nhưng có thể dẫn đến mất thị lực và mùa lòa theo thời gian.

Có nhiều nguyên nhân gây bệnh Glaucoma, vì vậy, việc điều trị bệnh sẽ phụ thuộc vào từng trường hợp của bệnh nhân.

Bệnh Glaucoma không thể được chữa khỏi hoàn toàn mà chỉ có thể điều trị bằng thuốc và phẫu thuật để giúp ngăn ngừa hoặc làm chậm quá trình mất thị lực.

Thuốc nhỏ mắt và các loại thuốc khác thường được coi là phương pháp đầu tiên được bác sĩ lựa chọn để điều trị bệnh Glaucoma.

Mục đích khi sử dụng các loại thuốc này là giúp loại bỏ lượng thủy dịch dư thừa ra khỏi mắt tránh gây áp lực đến dây thần kinh thị giác.

Đôi khi thuốc sẽ không thể điều trị hiệu quả bệnh cườm nước. Trong trường hợp này, các bác sĩ sẽ đề nghị điều trị bệnh bằng phương pháp laser hoặc phẫu thuật dùng dao mổ.

Các phương pháp phẫu thuật cườm nước Glaucoma

Mục đích của việc phẫu thuật Glaucoma là để cải thiện việc thoát thủy dịch, bằng cách thực hiện một trong hai việc sau: làm cho thủy dịch thoát dễ dàng hơn hoặc giảm lượng thủy dịch mà mắt tạo ra.

Điều trị glaucoma bằng tia laser thì sẽ có nhiều loại khác nhau như:

• Tạo hình vùng bè điều trị glaucoma góc mở.
• Phương pháp cắt mống mắt chu biên bằng tia laser.
• Quang đông xuyên thể mi.

Trong trường hợp bệnh nhân lựa chọn phẫu thuật dùng dao mổ thì các phương pháp sẽ là:

• Phẫu thuật cắt bè củng giác mạc.
• Phẫu thuật đặt van dẫn lưu tiền phòng.
• Phẫu thuật Glaucoma xâm lấn tối thiểu (MIGS).

Các phương pháp điều trị Glaucoma bằng tia laser

Phương pháp tạo hình vùng bè điều trị glaucoma góc mở

Tạo hình vùng bè bằng tia laser điều trị bệnh Glaucoma góc mở là một thủ thuật ngắn có thể thực hiện tại phòng khám.

Có hai kiểu tạo hình vùng bè bằng tia laser, bao gồm:

• Tạo hình vùng bè bằng tia laser Argon (ALT)
• Tạo hình vùng bè bằng tia laser chọn lọc (SLT)

Cả hai loại laser trên đều giúp làm giảm áp lực trong mắt bằng cách nhắm vào sự tắc nghẽn trong hệ thống thoát nước tự nhiên của mắt.

Phương pháp ALT hầu như đã được thay thế bằng phiên bản mới hơn là SLT vì nó có tính chọn lọc và có thể làm nhiều lần, không giống như ALT.

Các nghiên cứu gần đây cũng ủng hộ việc sử dùng phương pháp điều trị bằng tia laser này như biện pháp đầu tiên trong việc điều trị bệnh Glaucoma.

Mặc dù vây, phương pháp này không phù hợp với một số thể loại cườm nước, ví dụ như cườm nước góc đóng.

Phương pháp cắt mống mắt chu biên với tia laser

Đây là phương pháp sử dụng tia laser để tạo ra một lỗ nhỏ trên mống mắt, giúp thủy dịch di chuyển tự do.

Phương pháp cắt mống mắt chu biên với tia laser có tác dụng với những người mắc bệnh Glaucoma góc đóng.

Thông thường, các bác sỹ dùng phương pháp này để phòng ngừa và điều trị cườm nước.

Quang đông xuyên thể mi

Là phương pháp điều trị bằng tia laser cho bệnh nhân nhân bị Glaucoma, bằng cách giảm áp lực và giảm sản xuất thủy dịch trong mắt.

Phương pháp quang đông xuyên thể mi nhắm vào quá trình chuyển hóa thủy dịch của mắt, nghĩa là cách thức thủy dịch được tạo ra.

Nguyên nhân là do nhiều trường hợp bệnh cườm nước có liên quan đến việc thủy dịch bị dư thừa trong mắt, gây tích tụ dẫn đến áp lực trong mắt tăng lên.

Bệnh nhân sẽ vẫn tỉnh táo trong quá trình phẫu thuật quang đông xuyên thể mi.

Các bác sĩ sẽ gây tê cho mắt bằng thuốc gây tê cục bộ và quá trình phẫu thuật chỉ diễn ra trong vài phút.

Trong một vài trường hợp, hiệu quả của phương pháp này sẽ không thể kéo dài, bệnh nhân có thể bị tái phát bệnh Glaucoma trở lại, khiến mắt sản xuất ra nhiều thủy dịch hơn và áp lực trong mắt tăng lên

Các phương pháp phẫu thuật Glaucoma 

Phẫu thuật cắt bè củng giác mạc

Đây là loại phẫu thuật được sử dụng cho bệnh cườm nước góc đóng và góc mở.

Phẫu thuật cắt bè củng giác mạc là một ca đại phẫu, bác sĩ sẽ phải mất hơn một giờ hoặc ít hơn để hoàn thành ca mổ.

Phẫu thuật sẽ được thực hiện dưới hình thức gây mê cục bộ (bệnh nhân sẽ tỉnh) hoặc gây mê toàn thân (bệnh nhân sẽ ngủ).

Trong quá trình phẫu thuật, bác sĩ sẽ lựa chọn một trong hai hình thức trên để tiến hành.

Sau đó, sẽ cắt bỏ một phần rất nhỏ của mống mắt và tạo ra một đường thông từ phía góc tiền phòng vào bên trong khoang dưới kết mạc.

Từ đó, giúp dẫn lưu thủy dịch ra ngoài và hạ nhãn áp cho bệnh nhân.

Cuối cùng, tiến hành khâu và hồi phục lại kết mạc.

Sau phẫu thuật, bác sĩ sẽ đặt một miếng che mắt lên vết mổ và bệnh nhân có thể xuất viện.

Bệnh nhân cần đeo miếng che mắt cho đến ngày hôm sau quay lại gặp bác sĩ phẫu thuật để xác định lịch tái khám.

Bác sĩ phẫu thuật sẽ tháo vết khâu khi mắt bệnh nhân đã sẵn sàng, thường là khoảng 2 tuần sau phẫu thuật.

Phẫu thuật đặt van dẫn lưu tiền phòng

Là phương pháp được khuyến nghị khi bệnh nhân mắc bệnh Glocoma khó điều chỉnh nhãn áp.

Quá trình phẫu thuật có thể kéo dài từ 1 đến 2 tiếng, bao gồm việc đặt ống dẫn lưu vào mắt.

Đặt ống dẫn lưu sẽ làm giảm áp suất trong mắt, giúp thủy dịch thoát ra ngoài nhiều hơn.

Phẫu thuật thường được thực hiện dưới hình thức gây tê cục bộ, nhưng một vài trường hợp, bệnh nhân sẽ được gây mê toàn thân.

Phẫu thuật Glaucoma xâm lấn tối thiểu (Minimally invasive glaucoma surgery – MIGS)

Đây là phương pháp sử dụng các vết mổ siêu nhỏ và thiết bị có kích thước cực nhỏ để giảm áp suất trong mắt của bạn.

Quá trình phẫu thuật Glaucoma xâm lấn tối thiểu chỉ diễn ra trong vài phút.

Ngoài ra, quá trình phục hồi bệnh cũng sẽ diễn ra nhanh hơn so các loại phẫu thuật khác.

MISG thường chỉ được sử dụng cho các trường hợp bệnh cườm nước ở mức độ nhẹ, nhưng hiện nay, phương pháp này ngày càng phổ biến và được áp dụng nhiều nơi.

Mặc dù MIGS là phương pháp phẫu thuật Glaucoma có thời gian phẫu thuật ngắn hơn và ít xuất hiện nguy cơ biến chứng hơn.

Tuy nhiên, một số chuyên gia cho rằng phương pháp này không hiệu quả bằng các loại phẫu thuật tiêu chuẩn vàng như phẫu thuật cắt bè củng giác mạc.

Bên cạnh đó, chi phí cho các thiết bị nhỏ và chuyên dụng để thực hiện cho một ca phẫu thuật MIGS cũng rất đắt.

Có thể gây khó khăn cho các bệnh nhân khi không được bảo hiểm chi trả.

Các bước chi tiết để phẫu thuật Glaucoma

Trước khi phẫu thuật cườm nước

Trước khi phẫu thuật, bệnh nhân sẽ được các bác sĩ thăm khám và tư vấn về các vấn đề như:

• Thực hiện kiểm tra mắt bằng các xét nghiệm chẩn đoán.
• Những mong đợi của bệnh nhân trước, trong và sau khi phẫu thuật.
• Xem xét tiền sử bệnh tật của bệnh nhân và các loại thuốc đã sử dụng.

Ngoài ra, bác sĩ cũng sẽ cung cấp chi tiết cho bệnh nhân các hướng dẫn trước khi phẫu thuật.

Những việc này này có thể khác nhau đối với từng người. Nhưng nhìn chung, bệnh nhân có thể cần phải:

• Tránh dùng thuốc chống viêm không chứa steroid, aspirin hoặc các loại thuốc chống đông máu.
• Có người thân đi theo để chở bệnh nhân đến bệnh viện và chở về sau khi xuất viện.
• Hãy đảm bảo những loại thuốc có thể được sử dụng hoặc không được sử dụng trước khi làm phẫu thuật.
• Ngừng ăn hoặc uống vài giờ trước khi phẫu thuật, điều này tùy thuộc vào cách thức gây tê hoặc gây mê.

Trong quá trình phẫu thuật Glaucoma

Điều gì xảy ra tùy thuộc vào loại phẫu thuật bệnh nhân đang thực hiện.

Nhìn chung, phẫu thuật Glaucoma là thủ tục ngoại trú, nghĩa là bệnh nhân sẽ về nhà ngay trong ngày.

Tùy vào các phương pháp điều trị mà bác sĩ nhãn khoa thực hiện, bệnh nhân sẽ được gây tê cục bộ, thuốc nhỏ mắt gây tê và/hoặc tiêm thuốc tê cho mắt.

Đối với trường hợp điều trị bằng tia laser, quá trình phẫu thuật thường được thực hiện tại phòng khám của bác sĩ nhãn khoa.

Nếu bệnh nhân được phẫu thuật cắt bè củng mạc, phẫu thuật đặt van dẫn lưu tiền phòng, thủ thuật MIGS hoặc thủ thuật quang đông xuyên thể mi, quá trình phẫu thuật sẽ diễn ra trong phòng mổ.

Bệnh nhân có thể sẽ cần thuốc an thần qua đường tĩnh mạch (IV) hoặc gây mê toàn thân.

Với thuốc an thần qua đường tĩnh mạch, bệnh nhân sẽ ít bị đau hoặc khó chịu nhưng sẽ tỉnh trong quá trình mổ.

Ngược lại, bệnh nhân sẽ không tỉnh táo nếu được gây mê toàn thân.

Phẫu thuật Glaucoma sẽ kéo dài bao lâu?

Hầu hết các phương pháp điều trị Glaucoma bằng tia laser chỉ diễn ra trong vài phút.

Thời gian phẫu thuật cho các phương pháp MIGS sẽ khác nhau, tùy thuộc vào quy trình và liệu bác sĩ phẫu thuật có thực hiện mổ đục thủy tinh thể cùng lúc hay không.

Ngoài ra, thời gian phẫu thuật cho các phương pháp MIGS thường ít hơn so với các ca phẫu thuật mổ truyền thống, như phẫu thuật cắt bè củng mạc và nối ống dẫn lưu, có thể mất tới khoảng một giờ.

Nên làm gì sau khi phẫu thuật

Trong trường hợp bệnh nhân đã thực hiện thủ thuật gây tê cục bộ tại phòng khám thì có thể xuất viện và quay trở lại công việc hàng ngày của mình.

Nếu bệnh nhân thực hiện phương pháp phẫu thuật Glaucoma có gây mê hoặc dùng thuốc an thần, bệnh nhân sẽ cần tài xế hoặc người thân đưa về nhà.

Sau phẫu thuật, bệnh nhân sẽ phải quay lại gặp bác sĩ nhãn khoa để lấy lịch hẹn tái khám nhằm theo dõi áp suất trong mắt và quá trình phục hồi của mắt.

Phẫu thuật Glaucoma có đau không?

Bác sĩ phẫu thuật sẽ sử dụng thuốc gây tê và gây mê để đảm bảo bệnh nhân sẽ không cảm thấy đau trong quá trình phẫu thuật.

Bệnh nhân có thể bị đau nhức và kích ứng sau khi phẫu thuật.

Thời gian hồi phục sau phẫu thuật Glaucoma là bao lâu?

Thời gian phục hồi sẽ khác nhau tùy thuộc vào phương pháp phẫu thuật mà bệnh nhân thực hiện.

Đối với các điều trị được tiến hành tại phòng khám, bệnh nhân chỉ cần một ngày để nghỉ ngơi và sau đó có thể quay lại hoạt động bình thường.

Đối với các ca phẫu thuật khác, bênh nhân có thể cần hạn chế một số hoạt động, ví dụ như không nâng các vật nặng, tối đa là một tháng.

Thông thường, bệnh nhân sẽ được kê sử dụng thuốc nhỏ mắt và sẽ nhận được lịch hẹn tái khám để theo dõi thị lực và nhãn áp (áp lực trong mắt).

Bệnh nhân có thể phải dán một miếng băng lên mắt và phải giữ khô trong một khoảng thời gian nhất định.

Không nên dụi mắt cho đến khi bác sĩ phẫu thuật thông báo rằng có thể làm như vậy.

Khi nào nên liên hệ với bác sĩ?

Bác sĩ phẫu thuật sẽ hướng dẫn cho bệnh nhân về vấn đề khi nào cần gọi và khi nào cần gặp họ để tái khám sau khi xuất viện.

Thông thường, bệnh nhân nên gọi cho bác sĩ nếu gặp các triệu chứng như:

• Đau mắt dữ dội.
• Mất thị lực.
• Tình trạng mẩn đỏ, chảy nước mắt hoặc mắt tiết thủy dịch ngày càng trầm trọng hơn.

Qua bài viết trên, Hikari mong bạn đã có cái nhìn tổng quan nhất về phẫu thuật Glaucoma. Nếu bạn đang gặp các vấn đề về mắt như bệnh đục thủy tinh thể, bệnh cườm nước,.. hãy liên hệ với Hikari Eye Care để được thăm khám và tư vấn bởi đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao và có nhiều năm kinh nghiệm trong ngành.

Source:

https://my.clevelandclinic.org/health/treatments/24873-glaucoma-surgery

https://www.healthline.com/health/eye-health/what-types-of-glaucoma-surgery-are-there#takeaway

https://uvahealth.com/services/eye-care/glaucoma-surgery