Sụp mí mắt có tự khỏi không? Cách chữa sụp mí mắt đơn giản tại nhà

Sụp mí mắt (blepharoptosis, ptosis, drooping eye) là tình trạng mí mắt trên bị sa xuống thấp hơn vị trí bình thường khi mắt nhìn thẳng. Tình trạng này có thể xảy ra một bên hoặc cả hai bên mắt và có thể đối xứng hoặc không đối xứng.

Sụp mí không chỉ ảnh hưởng đến diện mạo mà còn có thể gây cản trở tầm nhìn, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày của người mắc.

Tùy theo nguyên nhân, mà bạn có thể phân loại mắt sụp mí thành nhiều dạng khác nhau như:

• Sụp mí bẩm sinh: Xuất hiện ngay từ khi sinh ra do lỗi phát triển của cơ nâng mi trên.
• Sụp mí do thoái hóa: Thường gặp ở người lớn tuổi, do cơ nâng mi trên bị thoái hóa theo thời gian.
• Sụp mí do thần kinh: Liên quan đến tổn thương thần kinh điều khiển cơ nâng mi.
• Sụp mí do cơ học: Do khối u hoặc mỡ mắt gây áp lực lên mí mắt.
• Sụp mí sau chấn thương: Xảy ra sau khi vùng mắt bị chấn thương.
• Sụp mí do bệnh lý: Một số bệnh như myasthenia gravis hay u tuyến giáp cũng có thể gây ra tình trạng này.

4 nguyên nhân gây sụp mí mắt

Sẽ có nhiều nguyên nhân gây sụp mí mắt, nhưng hầu hết các trường hợp đều là do 4 nguyên nhân chính sau:

• Nguyên nhân bẩm sinh: Lỗi phát triển của cơ nâng mi, có thể do di truyền.
• Nguyên nhân mắc phải: Do lão hóa, thoái hóa cơ nâng mi, tổn thương thần kinh hoặc do các bệnh lý như nhược cơ, u tuyến giáp.
• Nguyên nhân chấn thương: Các chấn thương vùng mắt có thể làm tổn thương cơ nâng mi hoặc dây thần kinh điều khiển cơ này.
• Nguyên nhân cơ học: Do áp lực từ khối u, mỡ mắt hoặc kích thước khối mỡ quanh mắt.

Triệu chứng của sụp mí mắt

Bạn có thể nhận biết sụp mí mắt qua các dấu hiệu như:

• Mí mắt trên bị sụp xuống, che khuất một phần hoặc toàn bộ đồng tử.
• Khó nhắm mắt hoàn toàn, đặc biệt trong giấc ngủ.
• Mắt nhìn mờ, không rõ do một phần đồng tử bị che khuất bởi mí mắt.
• Đau mỏi vùng mắt, cổ và vai do phải nhướng mắt lên để tăng tầm nhìn.
• Trẻ em có thể nghiêng đầu về phía sau để nhìn rõ hơn.

Bên cạnh đó, tình trạng sụp mí mắt không chỉ ảnh hưởng đến vẻ ngoài mà còn có thể gây ra nhiều vấn đề về mắt và thị lực như:

• Suy giảm tầm nhìn: Mí mắt sụp xuống che khuất đồng tử, làm giảm tầm nhìn, đặc biệt khi nhìn xa.
• Nhược thị: Do mắt phải làm việc nhiều hơn để nhìn rõ, gây mỏi mắt và có thể dẫn đến nhược thị.
• Lác mắt: Do phải nhướng mắt hoặc nghiêng đầu để nhìn rõ, lâu dần có thể dẫn đến tình trạng lác mắt.
• Đau đầu và căng cơ: Liên tục nhướng mắt hoặc nghiêng đầu để cải thiện tầm nhìn gây mỏi và đau cơ vùng cổ, vai.

Sụp mí mắt có tự khỏi không?

Sụp mí mắt đôi khi có thể là tạm thời và tự hồi phục nếu do các nguyên nhân nhất thời như mệt mỏi, thiếu ngủ, hoặc căng thẳng. Một số trường hợp này bao gồm:

• Mỏi mắt do làm việc liên tục với máy tính: Nghỉ ngơi đủ giấc và thư giãn có thể giúp mí mắt trở về trạng thái bình thường.
• Sau giấc ngủ không đủ: Sau khi có được giấc ngủ đủ và sâu, tình trạng mí mắt cũng sẽ cải thiện.
• Căng thẳng tạm thời: Khi hết căng thẳng, mí mắt cũng có thể trở lại trạng thái bình thường.

Và tùy theo vào nguyên nhân gây ra mà thời gian hồi phục có thể khác nhau:

• Sụp mí do mỏi mắt hoặc căng thẳng: Có thể tự hồi phục sau khi nghỉ ngơi và thư giãn, thường trong vòng vài giờ đến một ngày.
• Sụp mí do bệnh lý hoặc bẩm sinh: Thường không thể tự khỏi và cần điều trị y khoa hoặc phẫu thuật để khắc phục.
• Sụp mí do chấn thương: Cần thờ i gian để hồi phục và có thể yêu cầu can thiệp y tế để đảm bảo mí mắt trở lại trạng thái bình thường.

Nhìn chung, việc sụp mí mắt có tự hồi phục hay không và thời gian hồi phục phụ thuộc rất nhiều vào nguyên nhân gây bệnh và tình trạng sức khỏe của từng người. Do đó, cần có sự thăm khám và tư vấn từ chuyên gia y khoa để xác định phương pháp điều trị phù hợp.

Cách chữa sụp mí mắt đơn giản tại nhà

Bài tập cho mắt

Bài tập cho mắt là một phương pháp tự nhiên, không tốn kém và có thể dễ dàng thực hiện tại nhà để giảm tình trạng sụp mí mắt. Một số bài tập phổ biến bao gồm:

• Bài tập cơ mặt: Khép mắt lại và rướn lông mày lên hết cỡ, sau đó hạ chân mày từ từ. Thực hiện 10-15 lần mỗi ngày.
• Bài tập cơ mắt: Rướn chân mày lên, kết hợp nháy mắt 7 lần rồi nhắm chặt mắt trong 5 giây. Thực hiện 10 lần mỗi ngày.
• Bài tập nâng mí: Dùng ngón tay cái và ngón tay trỏ ấn và xoa hốc mắt, sau đó di chuyển xuống dưới mắt và vòng ra xung quanh mắt. Thực hiện 5 lần mỗi ngày.
• Bài tập huyệt thái dương: Massage vùng trán, sau đó lan ra 2 bên huyệt thái dương rồi di chuyển xuống gò má.
• Bài tập chống quầng thâm: Véo nhẹ vùng da ở hốc mắt, sau đó di chuyển nhẹ nhàng ra các vị trí xung quanh mắt.

Dùng nhiệt (chườm ấm)

Sử dụng nhiệt để chữa sụp mí mắt là phương pháp đơn giản và hiệu quả. Nhiệt có khả năng kích thích lưu thông máu, giảm sưng và làm tăng cường hoạt động của cơ nâng mi mắt.

Bạn có thể thực hiện bằng cách dùng một khăn sạch ngâm trong nước ấm rồi vắt khô. Đặt khăn ấm lên mí mắt trong khoảng 5-10 phút. Thực hiện 2-3 lần mỗi ngày để đạt hiệu quả tốt nhất.

Thảo dược tự nhiên

Một số thảo dược tự nhiên cũng có thể giúp cải thiện tình trạng sụp mí mắt như:

• Tinh dầu bạc hà: Có tác dụng làm mát, giảm sưng và kích thích lưu thông máu. Nhẹ nhàng thoa tinh dầu bạc hà lên mi mắt 2-3 lần mỗi ngày.
• Tinh dầu hoa oải hương: Giúp giảm căng thẳng, thư giãn cơ và hỗ trợ lưu thông máu.
• Tinh dầu cam quýt: Có tác dụng làm sáng da, giảm sưng và tăng cường hoạt động của cơ nâng mi mắt.

Sử dụng kính nâng mí

Sử dụng kính nâng mí là một biện pháp tạm thời giúp cải thiện tình trạng sụp mí mắt. Kính nâng mí đặc biệt được thiết kế để nâng mí mắt lên, mở rộng tầm nhìn và giúp người bệnh tự tin hơn trong giao tiếp. Tuy nhiên, phương pháp này chỉ là giải pháp tạm thời và không khắc phục được nguyên nhân gốc rễ gây sụp mí mắt.

Khi nào nên tìm kiếm sự trợ giúp từ y tế?

Triệu chứng nghiêm trọng

Khi tình trạng sụp mí mắt gây ra các triệu chứng nghiêm trọng như che khuất một phần hoặc toàn bộ đồng tử, ảnh hưởng đáng kể đến thị lực hoặc liên quan đến các triệu chứng khác như đau đầu, đôi khi cần điều trị y tế ngay lập tức. Một số trường hợp nghiêm trọng có thể liên quan đến các bệnh lý nguy hiểm như:

• U não
• Bệnh nhược cơ
• Liệt dây thần kinh số III

Nếu không được điều trị kịp thời, sụp mí mắt có thể dẫn đến nhược thị, lác mắt, thậm chí ảnh hưởng đến tính mạng. Do đó, khi gặp các triệu chứng sụp mí mắt nghiêm trọng, cần đến khám bác sĩ chuyên khoa mắt ngay lập tức để được chẩn đoán và điều trị thích hợp.

Đánh giá và chẩn đoán

Đánh giá và chẩn đoán sớm tình trạng sụp mí mắt là rất quan trọng trong việc xác định nguyên nhân và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp. Khi đến bệnh viện, bác sĩ sẽ tiến hành các bước như:

• Khám lâm sàng: Kiểm tra và quan sát tình trạng mí mắt, đo độ sụp, kiểm tra thị lực.
• Xét nghiệm cận lâm sàng: Đôi khi có thể cần chụp MRI hoặc CT scan để kiểm tra cấu trúc bên trong mắt và não.
• Điện cơ: Đánh giá hoạt động của cơ và thần kinh nâng mi.

Phương pháp điều trị chuyên nghiệp

Phẫu thuật sửa mí mắt

Phẫu thuật sửa mí mắt là phương pháp điều trị phổ biến và hiệu quả nhất đối với các trường hợp sụp mí mắt nghiêm trọng, bẩm sinh hoặc không thể tự hồi phục. Các loại phẫu thuật bao gồm:

• Cắt mí: Loại bỏ phần da và cơ thừa để nâng mí mắt lên vị trí bình thường.
• Can thiệp cơ nâng mí: Kéo căng cơ nâng để giúp mí mắt mở rộng và giữ được vị trí ổn định.
• Kết nối cơ: Tạo liên kết mới giữa cơ trán và mí mắt để cải thiện khả năng nâng mí.

Các phương pháp không phẫu thuật

Đối với các trường hợp nhẹ, có thể áp dụng các phương pháp không phẫu thuật như:

• Sử dụng mỡ mắt: Dùng các loại kem chứa vitamin E, collagen, retinol để tăng cường độ đàn hồi và săn chắc của da vùng mắt.
• Tiêm filler hoặc botox: Giúp làm đầy và nâng vùng da quanh mắt.
• Máy massage mắt: Sử dụng các thiết bị công nghệ siêu âm hoặc điện di để kích thích sản sinh collagen.

Các biện pháp phòng ngừa sụp mí mắt

Thói quen sinh hoạt lành mạnh

Duy trì thói quen sinh hoạt lành mạnh là một cách hiệu quả để phòng ngừa sụp mí mắt:

• Nghỉ ngơi đủ giấc: Tránh thức khuya và mệt mỏi.
• Bổ sung dinh dưỡng: Ăn các thực phẩm giàu vitamin C, E, collagen và omega-3.
• Uống đủ nước: Giúp duy trì độ ẩm cho da.
• Bảo vệ mắt khỏi ánh nắng: Sử dụng kem chống nắng, kính râm.
• Thường xuyên massage mắt: Giúp tăng cường tuần hoàn máu và thư giãn cơ.

Thăm khám định kỳ

Việc thăm khám định kỳ là rất quan trọng:

• Trẻ em: Nên được chuyên gia chăm sóc mắt khám tối thiểu hàng năm để theo dõi tình trạng mí mắt và đảm bảo không gây ra vấn đề về thị lực.
• Người lớn: Nên thăm khám mắt định kỳ để phát hiện sớm và điều trị kịp thời các bệnh lý về mắt.

Mắt đóng một vai trò vô cùng quan trọng, chúng có thể giúp con người nhìn thế giới xung quanh và thể hiện được nhiều cảm xúc. Nếu gặp tình trạng sụp mí mắt, không những thị lực của con người bị giảm đáng kể mà thẩm mỹ của cả khuôn mặt cũng bị ảnh hưởng cực kỳ lớn. Vùng mắt của người bị lúc này sẽ có nhiều điểm khác biệt đối với người thường. Do đó, việc duy trì một lối sống lành mạnh và thường xuyên thăm khám sẽ giúp bạn kiểm soát và phòng ngừa sụp mí mắt hiệu quả.

Nguồn tham khảo bài viết:

• 2024. Ptosis (Droopy Eyelid): Causes & Treatment. https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/14418-ptosis-droopy-eyelid.
• 2024. Droopy Eyelid (Ptosis): 5 Causes of Drooping Eyelid & Treatment. https://www.webmd.com/eye-health/ptosis.
• 2024. Eyelid drooping Information | Mount Sinai – New York. https://www.mountsinai.org/health-library/diseases-conditions/eyelid-drooping.
• 2024. Ptosis: Droopy Eyelid Causes, Symptoms, and Treatment. https://www.healthline.com/health/eyelid-drooping.
• 2024. Blepharoptosis (Droopy Eyelid) – Ophthalmology | UCLA Health. https://www.uclahealth.org/medical-services/ophthalmology/eye-conditions/blepharoptosis-droopy-eyelid.